"Veri analitiği", inşaat sektöründe değerli bir araçtır ve şirketlerin ilgili proje verilerini analiz ederek "bilgiye dayalı kararlar almasına" yardımcı olabilir...
Yazan: Mehmet Sami Kılıç / Turner International Başkan Yardımcısı
“Veri analitiği”, performansı artırmak ve rekabet avantajları elde etmek için veriye dayalı öngörülerden yararlanmaya çalışan birçok proje yöneticisi için önemli bir konu olmaya devam ediyor.
Veri analitiği güçlü bir araç olsa da birçok şirketin potansiyel faydalarını bilmeden veya veri analitiğini etkili bir şekilde nasıl uygulayacağını tam olarak anlamadan, bazen hiçbir şey yapmadan, yapanın da en yeni ve en pahalı yazılımı satın almak için acele etmesiyle birlikte moda bir kelime haline geldi. İnşaat sektöründe de maalesef bu eğilim mevcut. Mühendislik ve inşaat endüstrisi giderek daha fazla teknoloji odaklı hale geldikçe, inşaat şirketleri operasyonlarını iyileştirmek ve rekabet avantajı elde etmek için veri analitiğine yönelmek zorunda kalacak. Ancak veri analitiğiyle ilgili bu kadar çok konuşulurken, abartıyı gerçeklikten ayırmak zor olabilir. Veri analitiği, inşaat sektöründe değerli bir araç ve şirketlerin ilgili proje verilerini analiz ederek bilgiye dayalı kararlar almasına yardımcı olabilir.http://
BU İÇERİĞİ ŞANTİYE®NİN MAYIS-HAZİRAN 2023 (399.) SAYISININ E-DERGİ VERSİYONUNDAN DA OKUYABİLİRSİNİZ...
Veri Deyince Neyi Kastediyoruz?
İnşaat projelerinde kullanılan veriler aşağıdakiler gibi çeşitli hususları kapsayabilir:
· Proje programları: Bu, son teslim tarihlerini, çalışma saatlerini ve ekipman kullanımını içerir.
· Maliyetler: Veriler, malzeme, işçilik, ekipman ve taşeronluk giderleri gibi noktaları içerir.
· Kalite: Yeniden imalat yapmanın zararını, denetim sonuçlarını ve müşteri memnuniyetini yakalamaya yardımcı olacaktır.
· Güvenlik: İş kazalarını, “ramak kalaları” ve İSG eğitim saatlerini kapsar.
Dashboard, bu verileri gerçek zamanlı olarak izlemenize olanak tanıyan basit ama etkili bir operasyonel araçtır ve size projelerinizin genel durumu ve şirket performansının anlık görüntüsünü verir. Bu verileri analiz ederek tahminler yapabilir, veriler arasındaki bağlantıları keşfedebilir ve inşaat bilgilerini daha etkin bir şekilde yorumlayabilirsiniz.
Yetersiz / Yanlış Verinin Maliyeti
Yapım aşamasındaki veri analitiği, üretilen verilerin çoğu kullanılmadan kaldığından, henüz başlangıç aşamasındadır. Autodesk anketine göre, 2020'de inşaat sektörü zayıf veri yönetimi nedeniyle 1,84 trilyon dolar kaybetti ve inşaattaki tekrar imalatın yüzde 14’ü "kötü verilere" bağlandı. Aynı ankete göre, inşaat şirketlerinin yalnızca yüzde 55’inin resmi bir veri planına sahip olmasına rağmen kritik bilgilerin yanlış kullanılması, kötü kararlara ve maliyetli tekrar çalışmalarına yol açmaktadır.
Veri ve teknoloji büyüdükçe, inşaat şirketlerinin trendlerin bir adım önünde olması çok önemlidir. Üretilen veri miktarı hızla artıyor (2019’dan 2021’e yüzde 200), ancak bunun yüzde 96’sı inşaat ve mühendislik endüstrisinde maalesef kullanılmıyor.
Veri hacminin artmaya devam etmesi bekleniyor, yalnızca ABD’nin 2025’e kadar yüzde 61 bileşik yıllık büyüme oranıyla artması bekleniyor. Bir adım önde olabilmek için inşaat şirketlerinin, sektörde üretilen çok büyük miktardaki bu verileri etkili bir şekilde analiz etmek ve kullanmak için sağlam bir veri analitiği stratejisi uygulaması elzemdir.
Analiz Yoluyla Verilerin Potansiyelini En Üst Düzeye Çıkarmak
Veri analitiğinden en iyi şekilde yararlanmak için şirketlerin manuel yöntemler veya yazılımlar kullanarak veri toplaması, düzenlemesi, eğilimleri ve kalıpları belirlemek için analiz yapması ve öngörüleri anlaşılır bir şekilde sunması gerekir.
Finansal piyasa altyapısı tarafından yürütülen inşaat performansı değerlendirmelerinde, analiz edilen iki temel, tahmini ile fiili proje kar marjlarının ve tahmini ile fiili doğrudan maliyetlerin karşılaştırılmasıdır. Marj kazanç/kayıp analizi ve doğrudan maliyet aşımı/altında kalma analizi olarak bilinen bu hesaplamalar, bir projenin orijinal tahmine göre daha düşük performans göstermesine neden olabilecek doğrudan maliyetlerin belirlenmesine yardımcı olur.
Şirketler, her iki analizi birlikte yaparak, hangi maliyetlerin kar marjları üzerinde en büyük etkiye sahip olduğunu belirleyebilir ve bunları iyileştirmek için adımlar atabilirler.
Sadece taşeron kullanarak inşaat yapan (self perform iş yapmayan) ve izlenecek sınırlı sayıda doğrudan maliyet verileri olan bir genel yüklenici veya proje yöneticisiyseniz, yine bu kazanç/kayıp analizi sizin için en faydalı yöntem olabilir. En kötü performans gösteren projelerinizi analiz ederek, verileri işvereni/müşteri, tasarım ekibi, alt yükleniciler, coğrafi konum, proje türü vb. gibi farklı özelliklere göre analiz ederek düşük performansa neden olan hususları belirleyebilirsiniz. Verileri kullanarak, proje marjları üzerinde en büyük etkiye sahip olan değişkenleri belirleyebilir ve bunları ele almak için harekete geçebilirsiniz. Veri analitiğinin doğru bir şekilde uygulandığında sunduğu potansiyeli anlamak, performansı artırmanıza ve rakiplerinize karşı size avantaj sağlamanıza yardımcı olacaktır.
Gerçeği Varsayımlardan / Yanılgılarda Ayırmak
Veri analitiğiyle ilgili temel yanılgılardan biri, bunun yalnızca bütçeleri büyük ve elinde çok miktarda bilgi olan büyük şirketler için olduğudur. Daha büyük firmaların daha fazla kaynağa sahip olduğu doğru olsa da, küçük ve orta ölçekli firmalar da bundan faydalanabilirler.
Anahtar, veri analitiğinin ulaşılmasına yardımcı olabileceği hedefleri tanımlayarak başlamak ve ardından bu temelden yola çıkarak bir veritabanı oluşturmaktır. Örneğin, ekipman yoğun projelerde uzmanlaşmış büyük bir mekanik, elektrik ve sıhhi tesisat (MEP) yüklenicisi analizleri gerçekleştirerek, belirli bir işveren ile çalışmanın marjda net yüzde 17’lik bir azalmaya yol açtığını ve ekipman maliyetlerinin bütçeyi yüzde 55 aştığını tespit etti. Ortalama olarak, dört yıllık bir süre içinde 8 milyon TL’lik net zarara yol açtığını görebilir. Bu bulgu, yüklenicinin o işveren ile derhal çalışmayı bırakması gerektiğini göstermez (ancak bu da son çare olarak dikkate alınabilir), ancak bu işverenle olan projelerde ekipman maliyeti aşımlarını azaltmak için belirli bir hedefe ihtiyaç olduğunu gösterir.
Bunu başarmak için yüklenici, sık sık bakıma ihtiyaç duyan ekipmanın kullanımdan kaldırılması veya daha güçlü bakım programları uygulanması yoluyla marj iyileştirmesi için potansiyel çözümleri belirlemek amacıyla önce ekipman kullanım ölçümlerini analiz etmelidir. Küçük, büyük olmasına bakılmadan şirketler, belirli sorunların üstesinden gelebilmek için oluşturduğu hedeflerle yola çıkarak, veri analitiğinin faydalarını hızla görebilir ve sonrasında daha büyük zorlukların üstesinden gelmek için bu metodu daha da geliştirebilir.
Veri Analitiğinden Herkes Fayda Sağlayabilir
Başka bir doğru olmayan anlayış da, veri analitiğinin yalnızca IT profesyonelleri için olduğu ve bunu yalnızca onların kavrayabileceğidir.
Bu anlayış kesinlikle doğru değildir. Şirkette verilere erişimi olan herkes bu araçlardan yararlanabilir ve inşaat şirketlerinin proje yöneticileri, saha mühendisleri ve verilere doğrudan erişimi olan diğer ekipler dahil olmak üzere tüm ilgili paydaşların analitik sürece dahil edilmesi önemlidir. Etkili veri analitiği, bilgileri çizelgeler, grafikler ve touch paneller gibi net, özlü görsel formlarda sunar. Kesin tasarımın bir inşaat projesinin başarısı için çok önemli olması gibi, net ve anlaşılır görselleştirmeler de iyi bilgilendirmeye ve verilere dayalı kararlar almak için çok önemlidir.
Son olarak, veri analitiğinin yalnızca son zamanların moda sözcüğü “Big Data” ile ilgili olmadığına dikkat çekmek isterim. Bu terim, Excel veya Access gibi yaygın veri araçlarıyla işlenemeyen çok büyük veya karmaşık veri kümelerini ifade eder. Büyük verileri kullanmak, değerli öngörüler sunmamıza yardımcı olmasına rağmen, veri analitiği için olmazsa olmaz değildir.
Gerçek Hayatta Veri Analitiği
Örneğin, büyük ölçekli bir altyapı firması, inşaattaki darboğazları belirlemek ve öncesinde öngörebilmek için veri analitiği kullanabilir. Bina bilgi modellemesi (BIM), sensör verileri ve proje yönetim yazılımı gibi çeşitli kaynaklardan veri alan şirket, projenin sanal bir temsilini veya bizim dijital ikiz dediğimiz şeyi oluşturur. Bu, operasyon ekibinin proje verilerini gerçek zamanlı olarak analiz etmesine, darboğazları belirlemesine ve potansiyel sorunları ortaya çıkmadan önce öngörmesine olanak tanır.
Birçok ağır inşaat işi yapan firma, yaşam döngüsünün bir noktasında ekipman kullanımını / yıpranmasını izlemekle bir şekilde mücadele ediyor. Manuel girişten veya konumu ve kullanımı otomatik olarak izleyen ve çeşitli yöntemlerle toplanan ekipman kullanım ölçümlerinden elde edilen verilerin analiz edilmesi, ekipmanın aşınma ve yıpranma belirtileri gösterip göstermediğini belirleyecek ve ne zaman göstereceğini tahmin edecektir. Bu veri analitiği sistemleri, potansiyel arıza sürelerini tahmin ederek firmanın proaktif bir şekilde bakım planlamasını ve inşaat programındaki kesintileri en aza indirmesini sağlayacaktır.
Ek olarak, malzeme teslimatları, envanter seviyeleri ve nakliye programları gibi tedarik zinciri lojistiğini izlemek ve analiz etmek için veri analitiğinin kullanılması olası gecikmeleri önceden belirleyebilir ve şirketlerin bunları oluşmadan önce azaltmasına olanak tanır.
İnşaat sahasına istikrarlı bir malzeme akışının sürdürülmesi ve iş programındaki kesintilerin en aza indirilmesi de nispeten basit analitik yolla elde edilebilir. Kısacası, firmalar, projelerin verimliliğini artırmak ve aksama sürelerini ve gecikmeleri en aza indirmek, karlılığı artırmak ve zamanında proje teslimini sağlamak için veri analitiğini kullanmalıdırlar.
Veri Analitiğine Nasıl Başlarız?
Veri analitiği, kuruluşların daha fazla verimlilik ve kârlılık elde etmesine yardımcı olabilecek güçlü bir araçtır. Veriye dayalı öngörülerden yararlanarak daha iyi kararlar alabilir, proje risklerini en aza indirebilir ve inşaat projelerinizin performansını artırabilirsiniz. Veri analitiğinin faydalarını en üst düzeye çıkarmak için stratejik bir yaklaşım benimsemek önemlidir. İşte başlamanıza yardımcı olacak bazı ipuçları:
1. Hedeflerinizi iyi tanımlayın. Veri analitiği yoluyla neyi başarmayı planladığınızı ve hangi temel performans göstergelerini izlemek istediğinizi açıkça belirleyin.
2. Mevcut veri ortamınızı değerlendirin. Halihazırda sahip olduğunuz verilerin envanterini çıkarın, hangi verilerin eksik olduğunu belirleyin ve hangi verileri toplamanız gerektiğini belirleyin.
3. Doğru araçları ve teknolojileri seçin. Verilerinizin boyutunu, karmaşıklığını ve doğasını göz önünde bulundurun ve uygun analiz araçlarını ve teknolojilerini seçin.
4. İlgili tüm paydaşları dahil edin. Proje yöneticileri ve saha mühendislerinden BT uzmanlarına kadar analitik sürecine dahil olması gereken herkesin dahil olduğundan emin olun.
5. Sonuçlarınızı sürekli olarak ölçün ve izleyin. Veri analitiği çabalarınızın etkisini düzenli olarak ölçün ve amaç ve hedeflerinize ulaştığınızdan emin olmak için gereken şekilde ayarlayın.
Bu adımları atarak ve veri analitiği için güçlü bir temel oluşturarak, veriye dayalı içgörülerin tüm potansiyelini ortaya çıkarabilir ve daha büyük operasyonel başarı elde edebilirsiniz.
Sonuç
İnşaat sektörü Türkiye’de lider bir sektör olmasına karşın o kadar da yeniliğe açık olmayan bir sektör.
İnşaat firmalarımız her yönden çok güçlü. Takım ruhundan çok konsept veya avam projeden sonra tek başına projeyi tasarlayıp, yönetmek ve inşa etme arzusu içerisindeler. Dolayısıyla tasarım, danışman ve proje yönetim firmalarımızın da projelerde geri planda kalmasına neden olmakta ve bu da projelerin arzu edilen kalitede yapılamamasına ve sektörümüzün sağlıklı büyüyememesine yol açmaktadır.
Veri analitiği, geçmiş projelerin ölçümleri ve verileriyle öngörülerimizi belirlemekte yardımcı olmasının yanı sıra bütün paydaşların aynı ortamda çalışıp projeye ortak olmasına da fayda sağlamaktadır. Bu yaklaşım bir tasarım firmasının bir sunuma veya soruya kaç günde cevap vermesinden tutun da, her bir paydaşın performansının projeye negatif veya pozitif etkisini görmeye kadar sağlıklı bir resim ortaya koyacaktır.
Proje Yönetim firmasının orkestra şefliğinde İşveren, Tasarım ve Yüklenici firmaların ayrı olmasının (ki ben buna projede güçler ayrılığı diyorum) faydalarını bu platformlarda daha net görmemiz kaçınılmazdır.
Eğer güçlü inşaat firmalarımız batı dünyasına da açılmak istiyorsa başka ekiplerle çalışmaya alışmaları, bu yoldan geçmeleri ve bu sisteme alışmaları şarttır.
4 Nisan 2023
Türkiye'nin en ESKİ ve en çok ZİYARET EDİLEN şantiyesi: ŞANTİYE®...
İnşaata dair "KAYDADEĞER" ne varsa... 1988'den bu yana...
Şantiye®nin ürettiği, derlediği ve yayınladığı içeriklerde öncelik “KAMUSAL YARAR”dır...
Ve yayınlanan içeriğin “ÖZEL” olmasına özen gösterilir...
BASILI DERGİ + E-DERGİ + SANTİYE.COM.TR + SOSYAL MEDYA + DİJİTAL PLATFORMLAR...
İnşaat sektörünün buluşma noktası Şantiye®, “Güven”i temsil eden “Basılı bir Yayın” olma özelliğinin yanı sıra yenilenen web sitesi, Turkcell Dergilik ve Türk Telekom E-Dergi gibi mobil uygulamalardaki varlığı, 42 bin E-Bülten abonesi ve 85 bin sosyal medya takipçisi-bağlantısıyla inşaat sektörünün en önemli iletişim platformlarından biri olmaya her ortamda devam ediyor... 1988'den bu yana...
Şantiye® ayrıca yapı sektörüne "Şantiye'nin Yıldızı Ödülü", "Yılın Yeşil Yapı Malzemesi / Teknolojisi Ödülü" ve "Şantiyeden Kareler Fotoğraf Yarışması" gibi farklı organizasyonlarla da katkı sunuyor.
Şantiye®nin son sayısı da dahil 1988 yılından bugüne kadar yayınlanan TÜM SAYILARINA E-Dergi olarak göz atmak için lütfen tıklayın...
Şantiye®, başta ABONELERİ olmak üzere 2020-2024 yıllarında ilan veren firmalar ABS Yapı, Akyapı, Alumil, Anadolu Motor (Honda), Alkur, Ak-İzo, Altensis, Arbiogaz, Aremas, Arfen, Assan Panel, Asteknik, Atos, Batıçim, Baumit, Betek, Betonblock, Borusan CAT, Bosch Termoteknik, Bostik, BTM, Buderus, Bureau Veritas, Çimsa, Çuhadaroğlu, Çukurova Isı, Duyar Vana, DYO, Efectis ERA, Ekomaxi, Elkon, Emülzer, Eryap, Filli Boya, Fixa, Fullboard, Form Endüstri Ürünleri, Form Endüstri Tesisleri, Form MHI (Mitsubishi Heavy Industries) Klima, Garanti Leasing, GF Hakan Plastik, Gökçe Brülör, Grundfos, Hilti, IQ Alüminyum (by Deceuninck), İNKA, İntek, İpragaz, İstanbul Teknik, İzocam, İzoser, Kalekim, Knauf, Knauf Insulation, Komatsu, Köster, Kuzu Grup, LG, Marubeni, Masdaf, Master Builders Solutions, MBI Braas, Meiller Kipper (Doğuş Otomotiv), Messe Frankfurt, Messe München/Agora Tur., Mekon, Mitsubishi Chemical, Nalburdayim.com, NETCAD, ODE, Ökotek, Özler Kalıp, Özpor, Panasonic, PERI, Pimakina, Polyfibers, Polyfin, Prometeon, Ravago, Rehau, Saint Gobain Türkiye, Saray Alüminyum, Schüco, Selena (Tytan), Sentez Mekanik, Serge Ferrari, Shell, Siemens, Sistem İnşaat, Soudal, Sika, Şişecam, Temsa, TMS, Tekno Yapı, Türk Ytong, Tremco illbruck, Vaillant, Vekon, Wermut, Wilo ve Xylem’in değerli katkılarıyla hazırlanmaktadır.
ABONE OLMAK İÇİN
Bir yıllık abonelik bedelimiz olan 1200 TL (6 Sayı, KDV Dahil)'yi TR70 0001 0008 5291 9602 1550 01 IBAN no’lu hesabımıza (Ekosistem Medya) yatırıp; ardından dekontu, açık adresinizi ve fatura bilgilerinizi (şahıs ise TC kimlik no; firma ise vergi dairesi-numarası) santiye@santiye.com.tr adresine e-posta veya 0532 516 03 29 no’lu telefona WhatsApp / SMS aracılığıyla ulaştırabilirsiniz.
