Ülkemizde İlkadım/Samsun yöresinde bulunan Kurupelit Yat Limanı’nın dalgakıran yapısı inşaatı sonrasında kıyı boyunca belirgin ölçüde kıyı erozyonu gözlemlenmiştir. Ayrıca, dalgakıran yapısının çevresinde ise birikmeler gözlemlenmiştir. Kıyı şeridinde meydana gelen değişikliklerin ilerleyen dönemlerde de benzer şekilde devam edeceği öngörülerek liman içinin tamamen dolgu malzemesi ile doldurulması ve dalgakıran yapısının 500 metre uzatılması yerel otoriteler tarafından çözüm önerisi olarak sunulmuştur. Bu çalışmada, bahsi geçen çözüm önerisininuygulanması durumunda meydana gelecek olası sonuçlar iki farklı kum taşınım sayısal modeliyardımı ile araştırılmıştır. Çalışmada iki farklı kum taşınım modeli kullanılmıştır. Sayısal modelleme çalışmaları sonucunda her iki model de bahsi geçen çözüm önerisinin mevcut sorunları çözemeyeceğini ve kıyı şeridinde meydana gelen değişimlerin devam edeceğini göstermiştir.
Yağız Arda ÇİÇEK, Barış Ufuk ŞENTÜRK, Hasan Gökhan GÜLER, Cüneyt BAYKAL, Gülizar Özyurt TARAKCIOĞLU, Ahmet Cevdet YALÇINER, Işıkhan GÜLER, Ayşen ERGİN
GİRİŞ
Kıyı şeridinde meydana gelen yüksek erozyon ve birikme, kum taşınımından kaynaklanan ve kıyı mühendisleri tarafından sıklıkla karşılaşılan bir sorundur (Kökpınar vd., 2000; Ergin vd., 2006). Kıyı şeridinde meydana gelen bu olaylar, doğal kökenli sebeplerle ilişkilendirilebileceği gibi, deniz alanlarından yer kazanmak, ulaşımı kolaylaştırmak ya da ekonomik amaçlarla inşa edilen kıyı yapıları da kıyı şeridindeki değişimde büyük rol oynayan insan kaynaklı etkenlerdendir (Uzun, 2015). Bu bağlamda, ülkemizde ve dünyada, kıyı yapılarının tasarımı sırasında bu yapıların kıyı şeridine olası etkileri fiziksel ve sayısal modellemeler yardımı ile incelenmektedir (Ari, 2004 ve Sesli, 2006).AMAÇÜlkemizde İlkadım/Samsun yöresinde bulunan Kurupelit Yat Limanı’nın dalgakıranı (Şekil 1), yukarıda bahsi geçen beşeri etken kaynaklı kıyı şeridi değişimine bir örnek oluşturmuştur.
Çeşitli navigasyon araçları kullanımı sonucu, yapılan bu dalgakıranın, 2009-2022 yılları arasında kıyı boyunca 50 metreyi aşan erozyona yol açtığı, dalgakıranın kuzey-batı bölgesindeki birikm edeğerlerinde ise ciddi bir artış olduğu gözlemlenmiştir. Bu durumun daha da kötüye giderek devam edeceği, kıyı mühendisleri tarafından öngörülmüş ve sorunun çözümü için sunulan önerilerin sayısal benzetim çalışmaları başlatılmıştır. Bu çalışmada, bahsi geçen yat limanının içinin tamamen dolgu ile kaplandığı ve dalgakıran yapısının 500 metre uzatıldığı durumda (Şekil2) olası kum taşınımının ve kıyı şeridi değişiminin nasıl etkileneceği sayısal modeller aracılığı ile araştırılmıştır.
Sayısal benzetim çalışmalarında Artagan (2006), Baykal (2006), Şafak (2006) ve Esen (2007) tarafından geliştirilen CSIM Tek Çizgi kum taşınımı modeli ve Elghandour (2018) tarafından geliştirilen ShorelineS isimli kum taşınımı modeli kullanılmıştır. Çalışma genel anlamda şu araştırma sorularına cevap aramaktadır: (i) Kum taşınımı sayısal modellerinde kullanılan kalibrasyon parametrelerinin değeri bahsi geçen bölge için nedir? (ii) Liman içini doldurmak ve dalgakıran uzunluğunu 500 metre arttırmak, kıyı şeridinde nasıl bir değişime yol açacak, mevcut sorunları çözebilecek midir? (iii) Kullanılan modeller arasında kıyı şeridi değişiminin tahminiaçısından nasıl bir farklılık vardır?
Bu bildiri şu şekilde tasarlanmıştır: YÖNTEM kısmında kullanılan sayısal modeller tanıtılmış, kalibrasyon parametrelerinin belirlenmesi için izlenen yol açıklanmıştır. Sonrasında SAYISALMODELLEME ÇALIŞMALARI kısmında kalibrasyon parametresinin değeri, olası yapısal değişikliğin kıyı şeridine olan etkisi ve iki model arasındaki farklılıklar anlatılmıştır. Son olarak SONUÇ kısmında model çıktıları ve mevcut çözüm önerisinin yeterliliği tartışılmış ve sonraki çalışmalar için önerilerde bulunulmuştur.
YÖNTEM
Bu çalışmada, Artagan (2006), Baykal (2006), Şafak (2006) ve Esen (2007) tarafından geliştirilen kum taşınımı modeli ile Elghandour (2018) tarafından geliştirilen ShorelineS isimli kum taşınımımodeli kullanılmıştır. Bu kısımda öncelikle kullanılan sayısal modellerin çözdüğü kum taşınımı denklemleri verilmiştir. Ardından kalibrasyon parametresini belirlemekte kullanılan yöntem açıklanmıştır.
DEVAMI VAR
ŞANTİYE®
Daha iyi yapılar için...
4 Ocak 2024
Türkiye'nin en ESKİ ve en çok ZİYARET EDİLEN şantiyesi: ŞANTİYE®...
İnşaata dair "KAYDADEĞER" ne varsa... 1988'den bu yana...
Şantiye®nin ürettiği, derlediği ve yayınladığı içeriklerde öncelik “KAMUSAL YARAR”dır...
Ve yayınlanan içeriğin “ÖZEL” olmasına özen gösterilir...
BASILI DERGİ + E-DERGİ + SANTİYE.COM.TR + SOSYAL MEDYA + DİJİTAL PLATFORMLAR...
İnşaat sektörünün buluşma noktası Şantiye®, “Güven”i temsil eden “Basılı bir Yayın” olma özelliğinin yanı sıra yenilenen web sitesi, Turkcell Dergilik ve Türk Telekom E-Dergi gibi mobil uygulamalardaki varlığı, 42 bin E-Bülten abonesi ve 85 bin sosyal medya takipçisi-bağlantısıyla inşaat sektörünün en önemli iletişim platformlarından biri olmaya her ortamda devam ediyor... 1988'den bu yana...
Şantiye® ayrıca yapı sektörüne "Şantiye'nin Yıldızı Ödülü", "Yılın Yeşil Yapı Malzemesi / Teknolojisi Ödülü" ve "Şantiyeden Kareler Fotoğraf Yarışması" gibi farklı organizasyonlarla da katkı sunuyor.
Şantiye®nin son sayısı da dahil 1988 yılından bugüne kadar yayınlanan TÜM SAYILARINA E-Dergi olarak göz atmak için lütfen tıklayın...
Şantiye®, başta ABONELERİ olmak üzere 2020-2025 yıllarında ilan veren firmalar ABS Yapı, Akyapı, Alumil, Anadolu Motor (Honda), Alkur, Ak-İzo, Altensis, Arbiogaz, Aremas, Arfen, Artus, Assan Panel, Asteknik, Atos, Batıçim, Baumit, Betek, Betonblock, Borusan CAT, Bosch Termoteknik, Bostik, BTM, Buderus, Bureau Veritas, Chryso, Çimsa, Çuhadaroğlu, Çukurova Isı, Deutsche Messe, Duyar Vana, DYO, Efectis ERA, Ekomaxi, Elkon, Emülzer, Eryap, Filli Boya, Fixa, Fullboard, Form Endüstri Ürünleri, Form Endüstri Tesisleri, Form MHI (Mitsubishi Heavy Industries) Klima, Garanti Leasing, GF Hakan Plastik, Gökçe Brülör, Grundfos, Hannover Fairs, Hilti, IQ Alüminyum (by Deceuninck), İNKA, İntek, İpragaz, İstanbul Teknik, İzocam, İzoser, Kalekim, Knauf, Knauf Insulation, Komatsu, Köster, Kuzu Grup, LG, Marubeni, Masdaf, Master Builders Solutions, MBI Braas, Meiller Kipper (Doğuş Otomotiv), Messe Frankfurt, Messe München/Agora Tur., Mekon, Mitsubishi Chemical, Molecor, Nalburdayim.com, NETCAD, ODE, Ökotek, Özler Kalıp, Özpor, Panasonic, PERI, Pimakina, Polyfibers, Polyfin, Prometeon, Ravago, Rehau, Saint Gobain Türkiye, Samsung, Saray Alüminyum, Schüco, Selena (Tytan), Sentez Mekanik, Serge Ferrari, Shell, Siemens, Sistem İnşaat, Soudal, Sika, Şişecam, Temsa, TMS, Tekno Yapı, Türk Ytong, Tremco illbruck, Vaillant, Vekon, Viessmann, Wermut, Wilo, Winsa, XCMG, Xylem ve ZF'nin değerli katkılarıyla hazırlanmaktadır.
ABONE OLMAK İÇİN
Bir yıllık abonelik bedelimiz olan 1800 TL (6 Sayı, KDV Dahil)'yi TR70 0001 0008 5291 9602 1550 01 IBAN no’lu hesabımıza (Ekosistem Medya) yatırıp; ardından dekontu, açık adresinizi ve fatura bilgilerinizi (şahıs ise TC kimlik no; firma ise vergi dairesi-numarası) santiye@santiye.com.tr adresine e-posta veya 0532 516 03 29 no’lu telefona WhatsApp / SMS aracılığıyla ulaştırabilirsiniz.
