1. R-32 NEDİR?
R32 = CH2F2 “diflorometan” olarak adlandırılan, tek bileşenli bir HFC’dir.
Ø Ozon Tabakasına zarar vermez.
Ø Karışım halinde olan R410A (%50 R32 + %50 R125) soğutucu akışkanının bir bileşenidir.
Ø GWP (küresel ısınma potansiyeli) değeri, R410A’nın sahip olduğu GWP değerinin yalnızca üçte biridir.
2. DAIKIN NEDEN R-32’Yİ SEÇTİ?
Alternatif soğutucu akışkan arayışında; akışkanın ozon tüketme potansiyeli (ODP), küresel ısınma potansiyeli (GWP), enerji verimliliği, güvenlik, maliyet etkinliği gibi birçok faktör etki eder. Bu faktörleri tam anlamıyla karşılayan mükemmel bir soğutucu akışkan henüz yoktur. Seçim yaparken bütün bu faktörleri en uygun şekilde karşılayacak, en dengeli seçimi yapmak önemlidir.
Sektörde kendi soğutucu akışkanını ve kompresörünü üreten tek firma olan dünyanın önde gelen klima üreticisi Daikin, yaptığı araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde çeşitli soğutucu akışkanları (R-32, karışımlar, doğal soğutucu akışkanlar, HFO’lar vb.) dört önemli kritere (çevresel etki, enerji verimliliği, güvenlik ve maliyet etkinliği) göre değerlendirdikten sonra R-32 soğutucu akışkanının diğer alternatif soğutucu akışkanlara göre klimalar ve ısı pompaları için en uygun ve en dengeli soğutucu akışkan olduğuna karar vermiştir.
Bu sonuçtan sonra Daikin, R-32 soğutucu akışkanını ve bu akışkan için özel olarak geliştirdiği kompresörü konut tipi klimalara adapte ederek, 27 Eylül 2012’de dünyanın ilk R-32 soğutucu akışkanını içeren klimasını Japonya pazarına sunmuştur. Bu tarihten sonra birçok Japon üretici de R-32’li ürünlerini duyurmaya başlamışlardır.
3. KLİMALAR VE ISI POMPALARI İÇİN NEDEN R-32?
R-32 soğutucu akışkanın en önemli özellikleri aşağıda açıklanmıştır.
R32 Ozon Tabakasına zarar vermez ()
R410A’nın GWP değeri 2088 iken R32’nin GWP değeri R410A’nın GWP değerinin yalnızca üçte biridir (R32 ). Bu yüzden R32, R410A’ya göre daha çevrecidir.
R32 kullanıldığında daha az soğutucu akışkan kullanımı mümkündür. (yaklaşık %20 daha az)
R410A ile kıyaslandığında R32 daha Yüksek Enerji Verimliliği sağlar. (Örn: 4kW’lık sistemde ort %6 verim artışı)
R32 kullanıldığında R410A’lı bir sisteme göre daha kompakt tasarım mümkündür. (Örn: hacimsel olarak yaklaşık %20 daha az yer kaplar)
R32, R410A’nın bir bileşeni olduğundan R32 tedariğinde herhangi bir problem yoktur.
R32 tek bileşenli bir akışkan olduğu için geri dönüşümü ve yeniden kullanımı kolaydır.
4. HFC’LERİN KADEMELİ AZALTILMASI İÇİN KİGALİ ANLAŞMASI İLE İLGİLİ
DAIKIN’İN GÖRÜŞÜ
Daikin, Montreal Protokolü altında HFC’lerin kademeli azaltılması (CO2 eşdeğeri cinsinden) için yapılan Kigali Anlaşmasını memnuniyetle karşılamaktadır.
Daikin’in politikasının temel ilkesi “soğutucu akışkanların çeşitliliğidir”. Ayrıca “her türlü ihtiyaca cevap veren” ideal bir soğutucu akışkan çözümü yoktur, çünkü soğutucu akışkan seçiminde soğutucu akışkanın ODP ve GWP değerlerinin ve güvenlik, enerji tüketimi, bulunabilirlik, ekonomiklik, kaynak verimliliği, geri dönüştürülebilirlik, geri kazanılabilirlik ve cihazın toplam küresel ısınma etkisi gibi birçok faktörün değerlendirilmesi gerekir.
Yukarıda sayılan kriterlere göre Daikin, R32’nin tekli ve multi-split tip klimalar ve ısı pompaları için oldukça faydalı bir soğutucu akışkan olduğunu tespit etmiştir. Daikin, R32’ye geçişin hem HFC’lerin kademeli azaltılması programına hem de HCFC’lerin sonlandırılması programına büyük katkı sağlayacağına inanmaktadır. Günümüzde Daikin diğer uygulamalara yönelik uygun soğutucu akışkan tespiti için ileri düzeyde çalışmalarını sürdürmektedir.
Gelecekte küresel iklim değişikliğini azaltmak için “ne kadar erken, o kadar iyi” yaklaşımını benimsemek önemlidir. Erken uygulama gelecekteki etkinin daha da azaltılması için kilit noktadır. Bir uygulama için en dengeli ve uygulanabilir bir çözüm bulunur bulunmaz, Daikin küresel iklim değişikliğini azaltmaya yönelik çabalara destek olmak amacıyla bu teknolojiyi ticarileştirecek ve yayacaktır.
Ayrıca, “ne kadar erken, o kadar iyi” yaklaşımını benimseyerek, bir soğutucu akışkan üreticisi olarak Daikin; küresel iklim değişikliğinin daha fazla azaltılması amacıyla her tür uygulama için “en uygun soğutucu akışkan” arayışını sürdürmeye devam edecektir.
5. R-32 TEKNOLOJİSİ HAKKINDA GÜNCEL GELİŞMELER
Dünyanın ilk R-32 içeren klimasını Daikin 2012 yılının Kasım ayında Japonya pazarına sunmuştur.
2013 yılı Sonbaharında ise Avrupa’nın ilk R-32 içeren klima modelini Daikin piyasaya sunmuştur. Avrupa’da ilk R-32’li klimanın piyasaya sunulmasından sonra diğer üretici firmalar da R-32 içeren klimalarını duyurmaya başlamışlardır.
Türkiye’nin ilk R-32 içeren kliması ise 2015 yılının Mayıs ayında Daikin tarafından satışa sunulmuştur.
10 Eylül 2015 tarihinde, dünyanın önde gelen klima ve soğutucu akışkan üreticisi Daikin, daha çevreci bir gaz olan R-32’yi teşvik etmek amacıyla, sahip olduğu 93 adet patenti klima üreticilerine ücretsiz sunacağını duyurmuştur.
2016 yılında Daikin Avrupa’nın R-32’li ilk hafif tip ticari klima serisini (Sky Air) duyurdu.
2017 yılında ise Daikin R-32’li ilk havadan suya ısı pompasının (Altherma) duyurusunu yaptı. Bu sayede A+++ enerji verimliliği ve 65 ⁰C sıcak su eldesi sağlandı. Aynı yılın sonlarına doğru ilk R32’li hibrit ısı pompasının piyasaya sunumu gerçekleştirildi.
5 Haziran 2018 tarihinde Daikin dünyanın ilk R-32’li Chiller (hava soğutmalı scroll) cihazının tanıtımını gerçekleştirdi.
Son olarak Daikin 2020 yılının Şubat ayında R-32’li Yeni Nesil VRV 5-S serisinin tanıtımını gerçekleştirmiştir.
6. R-32 DÜNYADA NE KADAR YAYGIN?
Daikin dünya çapında 70’den fazla ülkede 21 milyondan fazla R32’li klima ve ısı pompasının satışını gerçekleştirilmiştir (2019 Haziran itibariyle).
Dünya çapında diğer üreticilerle birlikte 84 Milyondan fazla
R32 Japonya, Avustralya, Hindistan, Tayland, ve birçok diğer Asya Ülkeleri, Avrupa Birliği Ülkeleri ve Türkiye olmak üzere içinde kullanılmaktadır.
Eğer halihazırda kullanılan tüm R410A, R32 ile değiştirilmiş olsa, işlerin olağan şekilde devam edeceği öngörülürse,HFC gazlarının toplam CO2 eşdeğer etkisi yaklaşık 800 milyon ton CO2 eşdeğeri azaltılmış olacaktı (düşük enerji tüketimi nedeniyle önemli ölçüde azaltılmış dolaylı CO2 emisyonu miktarıyla birlikte). Bu da Amazon Yağmur Ormanları tarafından sağlanan yıllık karbon emiliminin yaklaşık %50’sine eşittir. R32’li klimanın satılmış olduğu tahmin edilmektedir (2019 Haziran itibariyle).
Yazan: Dr. Andaç YAKUT Makine Yüksek Mühendisi Yeşil Enerji & Çevre Bölüm Koordinatörü / a.yakut@daikin.com.tr