Su tutucu bantların veya su durdurucu malzemelerin kullanım amacı, beton derzi boyunca (İnşaat derzi ve/veya dilatasyon derzi) su basıncının olduğu taraftan suyun diğer tarafa geçişini engellemektir. Bunu da prensip olarak su yolunu uzatmak ana fikri ile sağlarlar.
YAZAN: Uğur Atasoy / İnşaat Mühendisi, Arfen İnşaat Teknik Ofis Müdür
Bu etki, su tutucu bantlarda suyun derz boyunca aldığı yolun uzatılması ve karşı direnç bölgeleri oluşturulması ile sağlanırken, sadece inşaat derzlerinde kullanılabilen ve su ile reaksiyona girerek şişen bantlarda ise betona temas ettiği yüzeylerde oluşturduğu karşı basınçla sağlanan conta etkisi ile sağlanmaktadır. Bu yüzden su tutucu bantlar su yapılarında ve betonarme yapılarda derzlerden yapıya su girmesi ya da su dolu bir yapıdan su sızması noktasında kritik bir görev üstlenirler.
Su Tutucu Bantlar, genel olarak yeraltı su seviyesinin altında yapılan her türlü betonarme yapının şu kısımlarında kullanılmaktadır:
- Radye - radye birleşimleri
- Radye - perde birleşimleri
- Perde - Perde birleşimleri
- Kısmi daralma derzi (İnşaat derzi) dilatasyon bölgelerinde ya da savak imalatları gibi her türlü süreksizliğin olduğu bölgeler
- Metro ve Tüneller
- Su kanalları, su depoları
- İçme suyu ve atıksu arıtma tesisleri
- Betonarme tip baraj yapıları ve her türlü su tutma yapılarında
PVC Esaslı Su Tutucu Bantlar
PVC esaslı su tutucu bantlar, yapılarda kullanılan en yaygın su tutucu bant tipidir. Sahada uzman ekipler tarafından uygulanması kolay ve ekonomiktir. Yapılarda oluşabilecek yatay ve düşey hareketlerde elastik yapısı sebebiyle fonksiyon kaybına uğramadığından tercih edilmektedir.
Avantajları
- Yüksek elastikiyet (TSE’ye uygun ürünlerde % 275 kopma uzaması)
- Yüksek gerilme mukavemeti, yüksek yırtılma direnci
- Düşük su emme özelliği
- Eksi 20 ⁰C’de bile %200 elastikiyet
- Korozyana uğramayan yapısı
- Yüksek hidrostatik basınç ve şoklara dayanıklılık
- Dış hava koşullarına dayanım
- Uzun kullanım Ömrü
Su tutucu bantların performanslarının ölçülmesinde ülkeden ülkeye değişmesine rağmen bazı testler ve standartlar vardır. Ülkemizde ise 2018 yılında yürürlüğe giren TS 3078-1 ve TS 3078-2 standartları geçerlidir. Su Tutucu Bantlar ile ilgili şekil ve boyut şartları, kullanılacak hammadde gereksinimleri ve bunlarla ilgili yapılacak deneyler, bu standartlar ile kontrol altına alınmıştır. Bu standartlara göre piyasa denetim ve regülasyonlarının zamanla tamamlanmasıyla, ülkemizde hem üretilen malzemelerin hem de yapılan imalatların dünya standartlarına ulaşması hedeflenmektedir.
Yeni standart ta su tutucu bant türleri kullanım amacına göre iki ana başlıkta toplanmıştır.
- Dıştan uygulanan Su Tutucu Bantlar (DA Tipi, AA Tipi, FA Tipi / TS3078-1)
- İçten uygulanan Su Tutucu Bantlar (D Tipi, A Tipi / TS 3078-1)
Aşağıdaki resimlerde yer alan ölçü tanımlamaları TS 3078-1’de yer almaktadır.
Dıştan Uygulanan Su Tutucu Bantlar
AA TİPİ
Tip AA su tutucu bant en kesiti
AA tipi su tutucu bantlar orta kısmında genleşme boşluğu olmayan harici tip su tutucu bantlardır. Beton dökümüne ara verilmesi gerektiğinde veya yapısal tedbir gereği planlı bir şekilde uygulanan inşaat derzlerinde (temel ve perde imalatları) dıştan uygulanır.
DA TİPİ
Tip DA su tutucu bant en kesiti
DA tipi su tutucu bantlar, beton dışına yerleştirilen ve orta kısmında genleşme boşluğu olan bantlardır. Dilatasyon boşluklarında, radye temel alt kısmına, perdelerin ise dış kısımlarına yerleştirilir. Radye temel kenarlarından yukarı döndürülerek, perde derzlerinde devam eden aynı tip su tutucu banda sıcak ısı tabancası ile ya da su tutucu kaynak makinesi ile kaynak yapılır.
Bir yapı derzinin sızdırmazlığı için en önemli nokta, yapılan su yalıtımının devamlılığıdır. Yani radyede yapılan su izolasyonu perdelerde de devam etmeli ve hesaplanan su seviyesinin en az 30 cm üzerine kadar çıkarılmalıdır. Her iki tip su tutucu bantla yapılacak uygulamalarda beton dökümü sırasında su tutucu bantların ilk şeklini koruyabilmesi için zemine ve perde yüzey kalıbına kısa aralıklar ile montajlanması gereklidir. Perde kalıbı sökülürken özellikle su tutucu banda zarar verilmemesine özen gösterilmelidir.
İÇTEN UYGULANAN SU TUTUCU BANTLAR
A TİPİ
Tip A su tutucu bant en kesiti
A tipi su tutucu bantlar, inşaat derzlerinde kullanılan en yaygın su tutucu bant tipidir. Radye-radye birleşimi inşaat derzlerinde önce birinci kısımda beton dökülür. Radyenin tam ortasına özel iki parçalı bir kalıp yapılarak uygulanan su tutucu bant, beton dökümü öncesinde iyi sabitlenmiş olmalıdır.
D TİPİ
D tipi su tutucu bant en kesiti
Beton içine yerleştirilen orta kısmında genleşme boşluğu olan su tutucu bantlardır. Radye-radye ve perde-perde birleşimlerinde dilatasyon derzi (oturma derzi, hareket derzi, genleşme derzi) bulunması durumunda kullanılırlar. Orta kısım sayesinde hem yatay ve hem de düşey yönde oluşabilecek belli limitlerdeki yer değiştirmelerde basınç dayanımını ve işlevini kaybetmezler.
7 Ekim 2022
Türkiye'nin en ESKİ ve en çok ZİYARET EDİLEN şantiyesi: ŞANTİYE®...
İnşaata dair "KAYDADEĞER" ne varsa... 1988'den bu yana...
Şantiye®nin ürettiği, derlediği ve yayınladığı içeriklerde öncelik “KAMUSAL YARAR”dır...
Ve yayınlanan içeriğin “ÖZEL” olmasına özen gösterilir...
BASILI DERGİ + E-DERGİ + SANTİYE.COM.TR + SOSYAL MEDYA + DİJİTAL PLATFORMLAR...
İnşaat sektörünün buluşma noktası Şantiye®, “Güven”i temsil eden “Basılı bir Yayın” olma özelliğinin yanı sıra yenilenen web sitesi, Turkcell Dergilik ve Türk Telekom E-Dergi gibi mobil uygulamalardaki varlığı, 42 bin E-Bülten abonesi ve 85 bin sosyal medya takipçisi-bağlantısıyla inşaat sektörünün en önemli iletişim platformlarından biri olmaya her ortamda devam ediyor... 1988'den bu yana...
Şantiye® ayrıca yapı sektörüne "Şantiye'nin Yıldızı Ödülü", "Yılın Yeşil Yapı Malzemesi / Teknolojisi Ödülü" ve "Şantiyeden Kareler Fotoğraf Yarışması" gibi farklı organizasyonlarla da katkı sunuyor.
Şantiye®nin son sayısı da dahil 1988 yılından bugüne kadar yayınlanan TÜM SAYILARINA E-Dergi olarak göz atmak için lütfen tıklayın...
Şantiye®, başta ABONELERİ olmak üzere 2020-2024 yıllarında ilan veren firmalar ABS Yapı, Akyapı, Alumil, Anadolu Motor (Honda), Alkur, Ak-İzo, Altensis, Arbiogaz, Aremas, Arfen, Assan Panel, Asteknik, Atos, Batıçim, Baumit, Betek, Betonblock, Borusan CAT, Bosch Termoteknik, Bostik, BTM, Buderus, Bureau Veritas, Çimsa, Çuhadaroğlu, Çukurova Isı, Duyar Vana, DYO, Efectis ERA, Ekomaxi, Elkon, Emülzer, Eryap, Filli Boya, Fixa, Fullboard, Form Endüstri Ürünleri, Form Endüstri Tesisleri, Form MHI (Mitsubishi Heavy Industries) Klima, Garanti Leasing, GF Hakan Plastik, Gökçe Brülör, Grundfos, Hilti, IQ Alüminyum (by Deceuninck), İNKA, İntek, İpragaz, İstanbul Teknik, İzocam, İzoser, Kalekim, Knauf, Knauf Insulation, Komatsu, Köster, Kuzu Grup, LG, Marubeni, Masdaf, Master Builders Solutions, MBI Braas, Meiller Kipper (Doğuş Otomotiv), Messe Frankfurt, Messe München/Agora Tur., Mekon, Mitsubishi Chemical, Nalburdayim.com, NETCAD, ODE, Ökotek, Özler Kalıp, Özpor, Panasonic, PERI, Pimakina, Polyfibers, Polyfin, Prometeon, Ravago, Rehau, Saint Gobain Türkiye, Saray Alüminyum, Schüco, Selena (Tytan), Sentez Mekanik, Serge Ferrari, Shell, Siemens, Sistem İnşaat, Soudal, Sika, Şişecam, Temsa, TMS, Tekno Yapı, Türk Ytong, Tremco illbruck, Vaillant, Vekon, Wermut, Wilo ve Xylem’in değerli katkılarıyla hazırlanmaktadır.
ABONE OLMAK İÇİN
Bir yıllık abonelik bedelimiz olan 1200 TL (6 Sayı, KDV Dahil)'yi TR70 0001 0008 5291 9602 1550 01 IBAN no’lu hesabımıza (Ekosistem Medya) yatırıp; ardından dekontu, açık adresinizi ve fatura bilgilerinizi (şahıs ise TC kimlik no; firma ise vergi dairesi-numarası) santiye@santiye.com.tr adresine e-posta veya 0532 516 03 29 no’lu telefona WhatsApp / SMS aracılığıyla ulaştırabilirsiniz.
