Karayolu, demiryolu ve metro tünelleri, ulaşımda sağladıkları büyük avantajlar nedeni ile sayıları her geçen gün artarak hayatımızda yer almaktadır. Son yıllarda yapılan uluslararası mevzuat düzenlemeleri ile tünellerin yangın güvenliği konusunda önemli gelişmeler sağlanmış olsa da, tünellerde meydana gelebilecek yangınların diğer kapalı mekan yangınlarından kritik farklılıklar gösterdiği göz ardı edilmemelidir.
Tünel yangınlarını diğer yangınlardan ayıran en temel özellik hem yapının hem de insanın korunması gerekliliğidir. Diğer bina yangınlarında insanlar güvence altına alınıp bina göz ardı edilebilmektedir fakat tünellerde hem insan hem de tünel yapısı kurtarılmak zorundadır, zira tünel çökebilir ve tünelin çökmesiyle beraber can kaybı meydana gelebilir. Bu yüzden tünel yangınlarında tünel yapısını korumak insanı korumak kadar önemlidir. Ek olarak, tünellerin maliyeti ve ekonomik faydaları herhangi bir binayla karşılaştırılamayacak kadar yüksektir. Tünelin tekrar yapım maliyetinin yanı sıra, tünelin kapalı kaldığı süre boyunca insan ve yük taşımacılığı faaliyetlerinin aksaması da ticari kayba neden olmaktadır.
Önemli Tünel Yangınları
En büyük can kaybının yaşandığı tünel yangını Bakü (Azerbaycan)’de 1995’te meydana gelmiştir ve çıkan yangın, 280 kişinin hayatını kaybetmesine sebep olmuştur. Öte yandan dünya genelinde en bilindik tünel yangını Manş Denizi’nin altından geçen İngiltere ve Fransa’yı birbirine bağlayan Euro Tunnel’de meydana gelmiştir. Yangında can kaybı olmamıştır fakat 200 milyon euro’luk hasarın yanında tünelin altı ay kapalı kalması, iki ülke arasındaki ticarette milyonlarca euro’luk bir kayba sebebiyet vermiştir.
Tünellerde yangın güvenliğini sağlayabilmek için dikkat edilmesi gereken temel unsurlar:
- Yapısal güvenlik, tünellerde beton dayanımının yüksek olmasıyla sağlanabilmektedir. Tünel yangınları genelde hidrokarbon, petrol türevi yakıtların karıştığı yangınlar olduğundan, ısı beş dakika içinde 1200 °C’yi aşabilmekte ve bu derecedeki ısı çok kısa bir süre içerisinde beş-on metre yükseklikteki betonda bile ciddi deformasyona sebep olabilmektedir. Bundan dolayı betonda, “spalling” denilen beton patlaması meydana gelmektedir. Betonun doğru tasarlanmaması, içinde yeterli gözeneklere sahip olmaması, içindeki suyun kaçacak yer bulamamasına ve beton cidarların kademe kademe patlamasına sebep olmaktadır. Bu yüzden tünellerde beton tasarımı çok kritiktir. Uluslararası standartların hepsi tüneldeki beton tasarımının yangın dayanım testini şart koşmaktadır; çünkü birinci konu, tünel betonunu korumaktır.
- Kaçış yollarını korumak, tünel içerisindeki insanların dumandan boğulmadan tahliye edilmesini sağlamak adına göz ardı edilmemesi gereken bir diğer unsurdur. Bu da doğru duman ve yangın sistemlerinin seçimi, düzgün tasarlanması ve çalışmasıyla mümkündür. Fanlar veya diğer sistemlerle sıcak duman ve ısı, yanma kaynağından alınıp tünelin bir ucundan tahliye edilebilmektedir.
- Baskılama söndürme sistemleri, özellikle orta uzun tünellerde çok kritik öneme sahiptir. Destek sistemleri olarak da bilinmektedir. Olmadıkları noktada yapısal yangın yükü başa çıkılamaz hale gelebilmektedir ve duman atımı zorlaşabilmektedir. Dolayısıyla baskılama söndürme sistemleri de optimize bir şekilde tasarlanmalı ve çalışmalıdır.
- Tali tünel, uluslararası standartlarda 1000 metrenin üzerindeki tünellerde istenmektedir. Tali tünel hem insanların kaçmasına imkân tanımakta hem de baskılama ve söndürme çalışmalarının çok daha rahat yürütülmesini sağlamaktadır.
Efectis, yapı yangın güvenliğinin sağlanması ve korunması konusunda 70 yıllık bilgi birikimi ve tecrübeli ekibi ile Türkiye ve diğer birçok ülkede hem tünellerin hem de tüm diğer yapı tiplerinin yangın güvenliğinin sağlanması için hizmet vermektedir.
Efectis Era Avrasya Test ve Belgelendirme A. Ş.
+90 262 658 16 62 / turkey@efectis.com
Türkiye'nin en ESKİ ve en çok ZİYARET EDİLEN şantiyesi: ŞANTİYE®...
İnşaata dair "KAYDADEĞER" ne varsa... 1988'den bu yana...
Şantiye®nin ürettiği, derlediği ve yayınladığı içeriklerde öncelik “KAMUSAL YARAR”dır...
Ve yayınlanan içeriğin “ÖZEL” olmasına özen gösterilir...
BASILI DERGİ + E-DERGİ + SANTİYE.COM.TR + SOSYAL MEDYA + DİJİTAL PLATFORMLAR...
İnşaat sektörünün buluşma noktası Şantiye®, “Güven”i temsil eden “Basılı bir Yayın” olma özelliğinin yanı sıra yenilenen web sitesi, Turkcell Dergilik ve Türk Telekom E-Dergi gibi mobil uygulamalardaki varlığı, 42 bin E-Bülten abonesi ve 85 bin sosyal medya takipçisi-bağlantısıyla inşaat sektörünün en önemli iletişim platformlarından biri olmaya her ortamda devam ediyor... 1988'den bu yana...
Şantiye® ayrıca yapı sektörüne "Şantiye'nin Yıldızı Ödülü", "Yılın Yeşil Yapı Malzemesi / Teknolojisi Ödülü" ve "Şantiyeden Kareler Fotoğraf Yarışması" gibi farklı organizasyonlarla da katkı sunuyor.
Şantiye®nin son sayısı da dahil 1988 yılından bugüne kadar yayınlanan TÜM SAYILARINA E-Dergi olarak göz atmak için lütfen tıklayın...
Şantiye®, başta ABONELERİ olmak üzere 2020-2024 yıllarında ilan veren firmalar ABS Yapı, Akyapı, Alumil, Anadolu Motor (Honda), Alkur, Ak-İzo, Altensis, Arbiogaz, Aremas, Arfen, Assan Panel, Asteknik, Atos, Batıçim, Baumit, Betek, Betonblock, Borusan CAT, Bosch Termoteknik, Bostik, BTM, Buderus, Bureau Veritas, Çimsa, Çuhadaroğlu, Çukurova Isı, Duyar Vana, DYO, Efectis ERA, Ekomaxi, Elkon, Emülzer, Eryap, Filli Boya, Fixa, Fullboard, Form Endüstri Ürünleri, Form Endüstri Tesisleri, Form MHI (Mitsubishi Heavy Industries) Klima, Garanti Leasing, GF Hakan Plastik, Gökçe Brülör, Grundfos, Hilti, IQ Alüminyum (by Deceuninck), İNKA, İntek, İpragaz, İstanbul Teknik, İzocam, İzoser, Kalekim, Knauf, Knauf Insulation, Komatsu, Köster, Kuzu Grup, LG, Marubeni, Masdaf, Master Builders Solutions, MBI Braas, Meiller Kipper (Doğuş Otomotiv), Messe Frankfurt, Messe München/Agora Tur., Mekon, Mitsubishi Chemical, Nalburdayim.com, NETCAD, ODE, Ökotek, Özler Kalıp, Özpor, Panasonic, PERI, Pimakina, Polyfibers, Polyfin, Prometeon, Ravago, Rehau, Saint Gobain Türkiye, Saray Alüminyum, Schüco, Selena (Tytan), Sentez Mekanik, Serge Ferrari, Shell, Siemens, Sistem İnşaat, Soudal, Sika, Şişecam, Temsa, TMS, Tekno Yapı, Türk Ytong, Tremco illbruck, Vaillant, Vekon, Wermut, Wilo ve Xylem’in değerli katkılarıyla hazırlanmaktadır.
ABONE OLMAK İÇİN
Bir yıllık abonelik bedelimiz olan 1200 TL (6 Sayı, KDV Dahil)'yi TR70 0001 0008 5291 9602 1550 01 IBAN no’lu hesabımıza (Ekosistem Medya) yatırıp; ardından dekontu, açık adresinizi ve fatura bilgilerinizi (şahıs ise TC kimlik no; firma ise vergi dairesi-numarası) santiye@santiye.com.tr adresine e-posta veya 0532 516 03 29 no’lu telefona WhatsApp / SMS aracılığıyla ulaştırabilirsiniz.
